Yeniler Grubu Nedir? Yeniler Grubu Ressamları

Yeniler Grubu

Yeniler Grubu, Türkiye’de toplumsal gerçekçi sanat anlayışının yaygınlaşasım hedef alan sanatçılar grubu. 1940’lı yılların başlarında, kentin yoksul yaşam kesitlerine, özellikle bir liman kenti olan İstanbul’da yaşam savaşımını denizde veren insanlara karşı uyanan ilgi üzerine, bir araya gelen bazı sanatçılar, Yeniler adı altında bir grup oluşturdular ve 28 Mart 1940’ta Gazeteciler Cemiyeti’nin Beyoğlu Lokali’nde liman konusunu ele alan, toplumsal içerikli, “Liman Resim Sergisi” adı altında bir sergi açtılar.

Bu grubu oluşturan sanatçılar şunlardı: Abidin Dino, Nuri iyem, Turgut Atalay, Avni Arbaş, Selim Turan, Nijat Melih Devrim, Agop Arad, Kemal Sönmezler resim dalında, Faruk Morel heykel dalında, Yusuf Karaçay afiş dalında, Ilhan Arakon, fotoğraf dalında. Grup, ikinci sergisini “kadın” konusunda açmaya karar verdi ve bu temayı işleyen önemli bir sergi 1941 ‘de açıldı. Bu serginin açılmasını öneren Aüıdın Dino yer almazken, bir önceki sanatçılara ek olarak ikinci sergiye Ferruh Başağa, Mümtaz Yener, Haşmet Akal ve Fethi Karakaş katıldılar.

Yeniler Grubu

Yeniler Grubu, bir bakıma D Grubu’nun biçimciliğine karşı toplumsal içeriğin önemini vurgulamak amacını güdüyorlardı. Grubun ateşli destekleyicisi, ünlü toplumbilimci Hilmi Ziya Ülken ile ruhbilimci Mustafa Şekip Tunç oldu. Ülken, Resim ve Cemiyet (1942) adlı eseriyle sanatçıları yüreklendirdi. Daha sonra bu eser grubun bir tür bildirgesi yerine geçti. Bu destekleyicilere karşılık, şair Orhan Seyfi Orhon ile yazar Peyami Safa ise tepki gösterdiler. Bu yazarlara karşı grubu savunanlar arasında Ahmet Hamdi Başar ve Fikret Adil yer aldılar.

Yankı yapan bir biçimde kurulan Yeniler Grubu’nu oluşturan sanatçıların biçim alanında eskilere bağdaşmayan bir yeniliği gerçekleştirememiş olmaları erkinliklerini sınırladı. Buna karşın, Yeniler Grubu 10 yılda 20 sergi açarak bağımsız görüşlerini yansıtma olanağını buldularsa da eski ilgiyi koruyamadılar. Yine de bu 10 yıllık zaman dilimi içinde, başlangıçta gruba ağır suçlamalarda bulunan Peyami Safa, 1946’da açılan sergiden övgüyle söz ederken, Ahmet Hamdi Tanpınar da Nuri İyem ile Ferruh Başağa’nın Maya Galerisi’nde açtıkları sergiyi büyük övgülerle dile getirdi.

Grup, 1952’de dağılmaya ve Türkiye Ressamlar Cemiyeti’ne katılmaya karar verdi. Bu dağılmadaki başlıca etken, grubun toplumsal içerikten uzaklaşarak soyut resme yönelmeleri oldu. Nitekim bu tarihten sonra tüm sanatçıların bağımsız çalışmayı yeğledikleri görülür.

Yazı gezinmesi

Mobil sürümden çık