GURGUM Eski coğrafi terim. Geç Hitit şehir devletlerinden birinin adı. Hitit imparatorluğunun M. Ö. 1200 tarihinde Frigler tarafından ortadan kaldırılmasından sonra Güneydoğu Anadolu’da kuruldu.
Merkezleri Margasi (bugün Kahramanmaraş) şehri olan Gurgum beyliği kuzeyde Engirek dağı yakınlarına düşen Kummanu, güney batıda Sam’al (Zincirli), doğuda Kummuh ve batıda Hilakku ülkeleriyle çevriliydi. Batısındaki beylikler Asur hâkimiyetini hemen kabul ettiler, Gurgum beyliği ise bağımsızlığını uzun süre korumuştur.
Gurgum’a Akını
Bölgeye ilk akını büyük Asur kralı, Salmanasar III (M.Ö. 858-824) hâkimiyetinin ilk yılında yaptı. Bu ülkeyi Tigletpileser III (M.ö, 745-727) Asur krallığına vergi vermek zorunda bırakmıştı. Bu bağlılık M. Ö. 711 tarihine kadar sürdü. Hakim ve fatih Kral Sargon II, Krallık M.Ö. 711 tarihinde ortadan kaldırmış ve Asur krallığına bağlı bir vilâyet haline getirmişti.
Bugüne kadar krallık bölgesinde düzenli arkeolojik kazılar yapılmadı. Burada ele geçirileni ve M.Ö. VIII. yüzyıla tarihlenen sanat eserleri Kahramanmaraş ve yörelerinde dağınık olarak bulundu. Kabartma ve heykeller arasında günlük hayattan alınmış motiflerle süslü mezar taşları, üzeri Hitit hiyeroglif yazılarıyla süslü kapı aslanı önemli yer tutar.
Bütün bu eserlerde Asur ve Aramî sanatı etkisinin ağır bastığı görülür. Bütün bu sanat eserlerinin önemli bir kısmı bugün New York’ta Metropolitan museum’da, pek azı Paris’te Louvre müzesinde, İstanbul ve Adana müzelerinde, çoğu da Maraş müzesindedir.
